Kafka in de rechtsstaat
Een crisis in de rechtsstaat. De onderzoekende geest van de pers en een paar Kamerleden legden bloot hoe de wetgever, ministers, ambtenaren en de rechter functioneerden in de kinderopvangtoeslagenaffaire. Talloze gezinnen werden jarenlang ontwricht door kafkaëske terugvorderingspraktijken van de belastingdienst. De gang naar de rechter was vaak zinloos en rechtsbescherming werd een illusie. Mensen raakten hun huis kwijt en moesten aanzien hoe hun toekomst werd verwoest. De commissie-Donner stelde ‘institutionele vooringenomenheid’ vast bij de belastingdienst, maar meende dat daar eigenlijk weinig tegen te doen is.
De wijze waarop de overheid vanaf 2007 in de greep raakte van een onwettig antifraudebeleid en bleef vasthouden aan het eigen gelijk, vormt een treurig dieptepunt in de recente geschiedenis van de Nederlandse rechtsstaat. In Kafka in de rechtsstaat beschrijf ik hoe het zover heeft kunnen komen, maar ook hoe het in de toekomst kan worden vermeden.
Pieter Klein, journalist RTL, winnaar van de Tegel in 2020
Mag ik deze kritische analyse van advocaat Ellen Pasman over de #toeslagenaffaire aanbevelen? #kafkainderechtsstaat 16 maart 2021
en 14 september 2021 in zijn column “Ik wil niet meer vernederd worden. Door niemand meer” over de documentaire ‘Alleen tegen de Staat’.
Beste bestuurders en ambtenaren: lees de snoeiharde en akelig precieze analyse Kafka in de rechtsstaat van advocaat Ellen Pasman, over het bestuurlijk en juridisch systeemfalen, en houd daarna je mond. En los dat ongekend onrecht eindelijk op.
Meindert Fennema, politicoloog Schaf het toeslagenstelsel af, opinie in Joop,18 maart 2021.
Verdachten wisten niet wat ze nu precies misdaan hadden, en rechters wilden dat niet weten. Er was een Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, waarvan Pasman een aantal uitspraken behandelt. Als lezer weet je dat het waar is, en toch is het moeilijk te geloven. Pasman citeert Kafka: ‘De juiste opvatting van een zaak en wanbegrip van dezelfde zaak sluiten elkaar niet volledig uit.’ (p.102) Het boek laat zich ademloos lezen want de lezer krijgt antwoord op de vraag: hoe is het in godsnaam zover gekomen?
Meer hierover is te lezen via:
https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/opinie-laat-de-staat-maar-aantonen-dat-ouders-fout-zitten-in-plaats-van-andersom~b7ad66aa/
https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/in-toeslagenaffaire-liet-ook-raad-van-state-steken-vallen~b3a4380e/